Advocaten

Zorgplicht van een advocaat bij het treffen van een schikking

Hof Arnhem-Leeuwarden 20 juli 2021
ECLI:NL:GHARL:2021:6944

Is sprake van een beroepsfout van een advocaat doordat hij zijn cliënt heeft geadviseerd in te stemmen met een schikking? Nadat partijen een schikking hebben bereikt in het kader van de beëindiging van een geregistreerd partnerschap verwijt de vrouw haar advocaat dat hij onjuist heeft gehandeld. Daardoor zou zij akkoord zijn gegaan met een voor haar nadelige schikking. Is de advocaat aansprakelijk voor deze schade?

De advocaat heeft een vrouw bijgestaan in een procedure betreffende de beëindiging van een geregistreerd partnerschap. Tijdens de procedure in hoger beroep hebben partijen een schikking bereikt. De vrouw verwijt de advocaat dat hij haar rondom de totstandkoming van die schikking onjuist heeft geadviseerd, waardoor ze heeft ingestemd met een voor haar nadelige schikking. 

Tussen de vrouw en haar ex-partner was voorafgaand aan het geregistreerd partnerschap een convenant gesloten. De schikking die tussen partijen is bereikt week op meerdere punten af van dit convenant. De vrouw kon geen aanspraak maken op alimentatie en diende de woning te verlaten. Daar stond tegenover dat haar ex-partner de onderwaarde van hun gezamenlijke woning op zich zou nemen. 

Het hof overweegt dat een advocaat als een beroepsbeoefenaar de zorgvuldigheid dient te betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Deze zorgvuldigheidsplicht brengt mee dat een advocaat bij de wijze waarop hij een procedure voert, zijn cliënt niet onnodig blootstelt aan voorzienbare en vermijdbare risico’s. Het antwoord op de vraag of en in welke mate een advocaat de cliënt daarbij behoort te informeren over en te waarschuwen voor een bepaald risico, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. In dat kader kan onder meer betekenis toekomen aan de ernst en omvang van het desbetreffende risico, de mate van waarschijnlijkheid dat dit zich zal realiseren en de mate waarin de cliënt ervan heeft blijk gegeven zich reeds van dat risico bewust te zijn. De advocaat zal zich er bij zijn handelen, zowel als hij procedeert als wanneer hij adviseert, van moeten vergewissen wat het belang van de cliënt inhoudt en wat de cliënt zelf wenst.

Het handelen van de advocaat rondom de schikking voldoet niet aan de hiervoor gegeven maatstaf. Gelet op de uitlatingen van het hof in hoger beroep leek de positie van de vrouw zwak. Dat de advocaat heeft ingezet op het binnenhalen van één punt – de kwestie van de onderwaarde – en andere onderwerpen ‘heeft laten lopen’, is op zichzelf gezien voorstelbaar en verdedigbaar, maar de advocaat diende de vrouw wel mee te nemen in het proces dat was ontstaan. Mede gelet op de angstige en gestreste indruk die de vrouw maakte diende de advocaat zich er ook zorgvuldig van te vergewissen dat de vrouw het onderhandelingsresultaat begreep. 

Het hof stelt vast dat wanneer de advocaat niet zou zijn tekortgeschoten in zijn verplichtingen, de vrouw niet met de regeling zou hebben ingestemd. Het is aannemelijk dat de vrouw door de schikking schade heeft geleden. De advocaat is aansprakelijk voor deze schade. 

De vrouw had de advocaat pas meer dan vijf jaar nadat de fout werd gemaakt aansprakelijk gesteld. Volgens het hof is echter geen sprake van verjaring. De vrouw had immers niet direct na de zitting de kennis en het inzicht die nodig zijn om de deugdelijkheid van de geleverde prestatie te kunnen beoordelen (HR 9 oktober 2020, ECLI:NL:HR:2020:1603).

Een advocaat dient zijn cliënt bij het treffen van een schikking in staat te stellen om een goed geïnformeerde beslissing te nemen. Wanneer een advocaat zijn cliënt adviseert dient hij daarom de cliënt te informeren over de consequenties van dit advies en zich ervan te vergewissen dat de cliënt de consequenties overziet en daarmee instemt. Wanneer door een advocaat niet aan deze informatie- en vergewisplicht wordt voldaan, leidt die in beginsel tot aansprakelijkheid voor de schade die de cliënt door het tekortschieten heeft geleden.