Een accountant wordt verweten dat hij een samenwerkingsverband tussen zijn cliënt en een ander persoon niet heeft ontraden én dat het advies om het samenwerkingsverband in de vorm van een vennootschap onder firma te gieten ongelukkig was. Deze uitspraak van het hof maakt duidelijk dat er grenzen zijn aan de (spontane) advies- en waarschuwingsplicht van de accountant?

In 1999 heeft een varkenshandelaar een varkenshouderij gekocht. De verzorging van de varkens werd feitelijk door een ander persoon gedaan (de varkenshouder). In 2007 zijn de varkenshandelaar en de varkenshouder een samenwerking aangegaan voor een periode van tien jaar door middel van een v.o.f.-constructie. Doelstelling was dat de varkenshouder na tien jaar de varkenshouderij kon overnemen en dat de opbrengst daarvan (mede) zou dienen als oudedagvoorziening voor de varkenshandelaar.
 
De varkenshandelaar heeft vervolgens zijn huisaccountant gevraagd om deze beoogde samenwerking op schrift te zetten. De opdracht aan de accountant was beperkt tot het juridisch vormgeven en schriftelijk vastleggen van de beoogde samenwerking en de door partijen gekozen samenwerkingsvorm. De samenwerking is vervolgens spaak gelopen omdat de eerste jaren de varkensprijzen erg tegenvielen en de onderneming verlieslatend was. Er waren nieuwe investeringen nodig en partijen konden daarover geen overeenstemming bereiken en raakten gebrouilleerd. De varkenshandelaar spreekt vervolgens zijn accountant aan.
 
Het hof oordeelt dat niet valt in te zien dat op de accountant de verplichting rustte om zijn cliënt (spontaan) te waarschuwen c.q. te adviseren omtrent het feit dat hij een risico liep dat de samenwerking voortijdig zou worden beëindigd of dat de accountant een ander samenwerkingsverband had moeten adviseren. De accountant kan in dat geval geen verwijt worden gemaakt.
 
Wat leert deze uitspraak ons nu? Het hof stelt voorop dat de accountant onder omstandigheden de cliënt desgevraagd en ook uit eigen beweging van informatie moet voorzien, waarbij de omvang van die informatieverplichting afhankelijk is van de omstandigheden van het geval. Maar het hof maakt vervolgens duidelijk dat in dit geval er geen sprake kan zijn van een (spontane) adviseringsplicht c.q. waarschuwingsplicht. Uit de uitspraak maken we op dat de volgende omstandigheden tot dit oordeel van het hof hebben geleid:

• Partijen hadden zelf reeds besloten om te gaan samenwerken, voordat de accountant erbij betrokken werd. Partijen hadden daarbij alles al uitgewerkt en er waren duidelijke afspraken gemaakt.
• De opdracht van de cliënt aan de accountant bestond erin de samenwerking juridisch vorm te geven en schriftelijk vast te leggen. Uit deze opdracht vloeide tevens de taak van de accountant voort om te adviseren over de wijze waarop de afgesproken samenwerking (juridisch en fiscaal) vormgegeven kon worden. Tot de opdracht behoorde echter niet advisering over de verkoop van de varkenshouderij aan specifiek deze varkenshouder.
• In de jarenlange verhouding tussen accountant en cliënt was het niet gebruikelijk dat de accountant zijn cliënt adviseerde over zijn ondernemersplannen en het eventuele ondernemersrisico dat hij daarmee zou kunnen lopen. 
• In het voortraject was er door partijen advies ingewonnen van een gespecialiseerde partij over (onder meer) de financiële haalbaarheid van de plannen. Daarnaast was door de bank op basis van de plannen een hypotheek verleend (waarbij de accountant niet betrokken was).
• De varkenshandelaar wist als ervaren ondernemer en handelaar in het bijzonder, heel goed waar hij mee bezig was en heeft voorts aangegeven op zijn eigen zakelijk instinct te hebben vertrouwd.
• Er was sprake van goede economische omstandigheden en er was voor de accountant geen enkele reden om te denken dat dit op korte termijn zou veranderen. 

Kortom, de uitspraak maakt duidelijk dat de spontante advies- of waarschuwingsplicht van de accountant niet onbegrensd is. In deze kwestie werd die grens getrokken door (de optelsom van) de hierboven genoemde omstandigheden. Hoe die afweging in een andere situatie uitpakt, blijft echter lastig te voorspellen. Het is en blijft een afweging van alle specifieke omstandigheden van het concrete geval.