Notarissen

Kan een notaris tuchtrechtelijk worden aangesproken voor zijn handelen in een andere hoedanigheid dan notaris, zoals een VvE-bestuurder?

Gerechtshof Amsterdam 28 april 2020
ECLI:NL:GHAMS:2020:1165

Nadat een notaris in zijn rol als VvE-bestuurder betrokken is geraakt bij een conflict binnen die VvE, wordt een tuchtrechtelijke klacht tegen hem ingediend. Kan de notaris een tuchtrechtelijk verwijt worden gemaakt voor zijn handelen als VvE-bestuurder? De Kamer voor het Notariaat meende van niet, maar hoe denkt het hof daar over?

Zowel de notaris als de klagers zijn sinds 2006 ieder eigenaar van een appartement binnen een hotel, bestaande uit een algemeen deel (de receptie, het restaurant en het zwembad) en in totaal 56 appartementen. Daarnaast was ook een vriend van de notaris, X, eigenaar. De notaris was bestuurder van twee VvE’s binnen dit hotel. Tussen klagers en de notaris/X ontstonden conflicten, mede omdat de invloed van X naar de mening van klagers te groot werd. Uiteindelijk is buiten klagers om de zeggenschap van het algemene deel van het hotel aan X overgedragen. Klagers vechten dit in kort geding aan en dienen tuchtklachten in tegen de notaris. De notaris zou namelijk als bestuurder van de VvE’s misbruik hebben gemaakt van de uit zijn ambt voortvloeiende autoriteit en geloofwaardigheid en meer in het bijzonder zou hem verweten kunnen worden dat hij de feitelijke zeggenschap over een hotelbedrijf aan een bevriende relatie, X, heeft overgedragen.     

Bij de beoordeling van de klachten stelt het hof voorop dat een notaris tuchtrechtelijk aansprakelijk kan zijn voor handelingen in zijn privé-hoedanigheid maar dat dit handelen voldoende verband moet houden met zijn hoedanigheid van notaris. Daarbij geldt bovendien dat naar mate het handelen minder verband houdt met de hoedanigheid van notaris, het van grotere ernst moet zijn om nog de conclusie te kunnen rechtvaardigen dat de notaris daardoor de eer en het aanzien van het notarisambt schaadt of dat zijn handelen een notaris niet betaamt.

Hiervan was in deze casus volgens het hof geen sprake. De notaris is zelf niet betrokken geweest bij de verkoop of overdracht. En hoewel de voorzieningenrechter oordeelde dat de bestuurders van de VvE onvoldoende openheid van zaken hebben gegeven over het proces rondom de verkoop is dit onvoldoende om aan te nemen dat de notaris de eer en het aanzien van het notarisambt op het spel heeft gezet of zich voor een notaris niet betamelijk heeft gedragen. 

De les die wij uit deze uitspraak kunnen trekken hebben wij civielrechtelijk ook al eerder geleerd in bijvoorbeeld de arresten Spaanse Villa en Tulip Air van de Hoge Raad: bij de beoordeling van het handelen van beroepsbeoefenaren c.q. bestuurders dient helder voor ogen te worden gehouden in welke hoedanigheid dit handelen plaatsvond. Afhankelijk van de vraag of als beroepsbeoefenaar, bestuurder of privé persoon is gehandeld moeten andere normen bij de beoordeling worden betrokken. 

In dit geval handelde de notaris, niet in hoedanigheid van notaris, maar als privépersoon als bestuurder. Als een notaris in een privé-hoedanigheid handelt, zou dit handelen alleen onder het notarieel tuchtrecht kunnen vallen als er een duidelijk verband bestaat tussen dit handelen en zijn hoedanigheid van notaris. Dat was hier niet het geval.