Notarissen

De zorgplicht van een notaris bij de levering van een plezierjacht

Gerechtshof Amsterdam 30 augustus 2022
ECLI:NL:GHAMS:2022:2509

Een koper heeft bij de levering van zijn plezierjacht geen “Btw-verklaring voor een pleziervaartuig” van de verkoper ontvangen. Hierdoor moest de koper bij doorverkoop een aanzienlijk bedrag aan BTW betalen. De koper stelt dat de notaris zijn zorgplicht had geschonden en bij het verzorgen van de levering had moeten onderzoeken of de Btw-verklaring aanwezig was. Is de notaris aansprakelijk voor de door hem geleden schade?

Een notaris was betrokken bij de juridische levering van plezierzeiljacht de “Windshear”. Helaas was de kopende partij na de koop ontsteld omdat de koper bij de levering niet de “Btw-verklaring voor een pleziervaartuig” van de verkoper had ontvangen. Door het ontbreken van deze verklaring moest de koper - toen hij de Windshear weer van de hand deed - een aanzienlijk bedrag aan BTW betalen. De koper stelt dat de notaris zijn zorgplicht had geschonden en had moeten onderzoeken of de Btw-verklaring aanwezig was en stelt daarom de notaris aansprakelijk voor zijn geleden schade.
 
Net als de kantonrechter ging het hof niet mee met het verhaal van de koper en wees de vordering dan ook af. Het hof stelde voorop dat de koper terecht aanvoerde dat volgens vaste rechtspraak de zorgplicht van een notaris met zich mee brengt dat uit hoofde van zijn taak bij het verlijden van een akte, op hem een zwaarwegende zorgplicht rust ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen die beoogd zijn met de in de akte opgenomen rechtshandelingen. Op basis van deze rechtspraak stelde de notaris zich op zijn beurt op het standpunt dat hij geen enkele bemoeienis had met het opstellen van de koopovereenkomst en dat aan hem een beperkte opdracht was verstrekt tot het verzorgen van de juridische levering van de Windshear. De notaris benadrukte dat aan alle eisen voor de levering waren voldaan en dat daarvoor een Btw-verklaring niet nodig was. De notaris hoefde dus ook niet te onderzoeken of er een Btw-verklaring aanwezig was noch dat hij hier over had moeten informeren, aldus de notaris. 

Het hof gaat mee in dit standpunt. Weliswaar heeft de koper terecht betoogd dat onder omstandigheden de zorgplicht van een notaris meer omvat dat alleen het intreden van de rechtsgevolgen die beoogd zijn met de door die notaris opgestelde akte, maar in dit geval is niet gebleken dat zulke omstandigheden zich hebben voorgedaan. Relevant in dit geval is dat een Btw-verklaring weliswaar een verklaring inhoudt (van de Windshear), maar zelf geen enkele fiscale of andere rechtsgevolgen teweeg brengt. Het valt daarom volgens het hof niet in te zien waarom op de notaris een onderzoeksplicht zou rusten voor de aanwezigheid van een document dat compleet irrelevant is voor de juridische levering die aan de notaris was opgedragen.

Voorgaande wordt niet anders door de enkele omstandigheid dat de notaris – naar eigen zeggen bij wijze van extra service – bij de koper de noodzaak van een “zeebrief” had aangekaart. Net zoals de Btw-verklaring was ook de zeebrief niet nodig voor een succesvolle overdracht van de Windshear. Van een zorgplichtschending was dus geen sprake. Deze uitspraak onderstreept nogmaals dat een zorgplicht van een notaris ver kan gaan, maar dat de verplichtingen wel verband moeten houden met de aan de notaris opgedragen werkzaamheden.