Advocaten

Advocaat aansprakelijk voor advies om niet te verschijnen in hoger beroep?

Rb. Gelderland, 29 december 2021
ECLI:NL:RBGEL:2021:6785

Een advocaat heeft zijn cliënte bijgestaan in een incassoprocedure. In eerste aanleg worden de openstaande vorderingen van de cliënte op de wederpartij toegewezen. Tegen dit vonnis gaat de wederpartij in beroep, waarna de cliënte op advies van haar advocaat geen verweer voert. Vervolgens verzuimt de advocaat tijdig verzet in te stellen tegen het verstekvonnis. Heeft de advocaat een fout gemaakt door te adviseren geen verweer te voeren in hoger beroep?

Een bedrijf heeft een advocaat benaderd om haar bij te staan in een incassoprocedure. Nadat de kantonrechter de vorderingen van de cliënte had toegewezen, is haar wederpartij tegen dit vonnis in hoger beroep gegaan. In overleg met haar advocaat is er vervolgens door cliënte geen verweer gevoerd tegen het hoger beroep. De advocaat had de inschatting gemaakt dat de wederpartij geen verhaal bood zodat de kosten van de cliënte met een te voeren verweer (ervan uitgaande dat het verweer zou slagen) niet op de wederpartij zouden konden worden verhaald. Volgens de advocaat mocht de cliënte erop vertrouwen dat ook bij een niet verschijnen in de procedure het hof de stellingen die waren aangevoerd bij de rechtbank bij de beoordeling zou betrekken. Hierdoor zou het hoger beroep weinig zin hebben. Bovendien stond altijd nog de optie van verzet open. 

Het hoger beroep pakte echter nadelig uit voor de cliënte.  Het hof vernietigt het vonnis van de kantonrechter en wijst de vorderingen van de cliënte bij verstekarrest alsnog af. Een aantal facturen zijn door de wederpartij namelijk gemotiveerd betwist. Omdat de cliënte hiertegen niets heeft ingebracht wordt in hoger beroep aangenomen dat de facturen niet verschuldigd zijn. Voor de niet betwiste vorderingen heeft de wederpartij volgens het hof voldoende aannemelijk gemaakt dat verrekening heeft plaatsgevonden. In het hierop volgende verzetsarrest van het hof wordt geoordeeld dat de cliënte (door een fout van de advocaat) niet tijdig verzet heeft ingesteld.

De advocaat erkent dat sprake is van een fout door de verzetstermijn te laten verstrijken, maar betwist dat hierdoor schade is ontstaan. In deze procedure is daarnaast de vraag aan de orde of de advocaat een beroepsfout heeft gemaakt door te adviseren om geen verweer te voeren in hoger beroep, zonder de cliënt te informeren over de risico’s. 

De rechtbank sluit zich aan bij de gebruikelijke maatstaf van de Hoge Raad en overweegt dat bij de beoordeling of sprake is van een (beroeps)fout tot uitgangspunt dient dat een advocaat als beroepsbeoefenaar de zorgvuldigheid moet betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Dit brengt mee dat een advocaat zijn cliënte daarbij niet onnodig blootstelt aan voorzienbare en vermijdbare risico’s en de cliënte in staat stelt goed geïnformeerd te beslissen.

De rechtbank concludeert kort gezegd dat het niet verschijnen in de procedure het risico met zich bracht dat het hof het vonnis van de rechtbank zou vernietigen en cliënte alsnog in de proceskosten zou veroordelen. Verzet kon niet voorkomen dat de kosten aan de wederpartij moesten worden betaald, omdat verzet de uitvoerbaarheid bij voorraad niet schorst. Gelet op de financiële situatie van de wederpartij bestond het risico dat de kosten vervolgens niet werden terugbetaald. Ook als wel tijdig verzet zou zijn ingediend en dit zou zijn geslaagd, dan zouden de kosten verbonden aan het verstekvonnis nog steeds voor rekening van gedaagde blijven. Het advies om niet te verschijnen in de procedure bracht aldus als voorzienbaar en verhoogd risico met zich dat de cliënte in de kosten zou worden veroordeeld. In de procedure komt niet naar voren dat de cliënte over de risico’s is geïnformeerd en dat daarbij een inschatting van de (verweer)kosten is gegeven. De rechtbank komt tot de conclusie dat de advocaat zijn cliënte niet goed over deze risico’s geïnformeerd. De slotsom is dat de advocaat twee beroepsfouten heeft gemaakt. Over de schade laat de rechtbank zich nog niet uit.

Wat van belang is op te merken is dat het op de weg van de advocaat ligt om de cliënt over de risico’s te informeren en daarbij een inschatting te maken van de hieraan verbonden kosten. De cliënt kan dan zelf goed geïnformeerd een keuze maken, waardoor de risico’s van deze keuze voor de cliënt zijn. De informatieverplichting strekt conform rechtspraak er niet toe de cliënt te beschermen tegen risico’s, maar om de cliënt in staat te stellen goed geïnformeerd te beslissen. Daar ging het in dit geval mis.