Accountants

Accountant aansprakelijk voor te rooskleurige inbrengverklaring?

Hof ‘s-Hertogenbosch 6 februari 2018
ECLI:NL:GHSHE:2018:472

Een financiële holding gaat een fusie aan met een assurantiekantoor waartoe een houdstermaatschappij wordt opgericht. De accountant geeft een inbrengverklaring af en wordt, nadat het assurantiekantoor failliet is gegaan, aansprakelijk gesteld omdat de inbrengverklaring te rooskleurig zou zijn geweest. Heeft de accountant een fout begaan? De Accountantskamer en de burgerlijke rechter denken daar verschillend over.

Bij het fuseren van een financiële holding en een assurantiekantoor wordt een houdstermaatschappij opgericht. In opdracht van de oprichters van de houdstermaatschappij heeft een accountant een inbrengverklaring afgegeven. Deze inbrengverklaring waardeerde het assurantiekantoor op € 1.601.000,- . Na de fusie ontstaan er liquiditeitsproblemen en gaat het assurantiekantoor failliet. Naar aanleiding hiervan voert een fiscalist een controle uit. Men komt er achter dat er bij de inbrengverklaring uit is gegaan van een gecorrigeerde balans van het assurantiekantoor. Als uit was gegaan van de ongecorrigeerde balans, dan zou het assurantiekantoor slechts op € 11.437,- zijn gewaardeerd. In beide situaties werd echter niettemin de minimale stortingsplicht op de aandelen gehaald zoals de accountant had verklaard in zijn inbrengverklaring.  
 

De accountant wordt aansprakelijk gesteld voor de schade. Hem wordt onder meer verweten dat hij zijn zorgplicht heeft geschonden door een te rooskleurige voorstelling van de financiële situatie van het assurantiekantoor te geven. De zaak werd eerst voorgelegd aan de Accountantskamer. De Accountantskamer oordeelde dat de accountant zijn zorgplicht niet heeft geschonden. Naar het oordeel van de Accountantskamer mag de financiële holding geacht worden financieel onderlegd te zijn en in relevante mate op de hoogte te zijn geweest van de financiële situatie van het assurantiekantoor. De Accountantskamer acht de klacht dus ongegrond.

Vervolgens vorderde de financiële holding in een civiele procedure schadevergoeding. De rechtbank wees de vordering af, maar het hof acht de accountant wel aansprakelijk. Het komt volgens het hof aan op de vraag wat in de omstandigheden van het geval van een redelijk handelend en redelijk bekwaam accountant mag worden gevergd met het oog op de belangen van zijn opdrachtgever. Van belang is onder meer (i) of de accountant heeft gehandeld in overeenstemming met de normen en standaarden die in zijn beroepsgroep algemeen worden aanvaard, (ii) of door zijn werkzaamheden een beeld is gecreëerd dat misleidend is, (iii) in hoeverre de accountant redelijkerwijs kon voorzien dat er een gevaar bestond voor schade en (iv) of hij de controlemaatregelen heeft genomen en de waarschuwingen heeft gegeven die redelijkerwijs van hem konden worden gevergd.

Het hof stelt vast dat de accountant wist dat zijn inbrengverklaring van wezenlijk belang was voor de beslissing om de beoogde fusie al dan niet door te laten gaan. Bovendien heeft de accountant de aangeleverde stukken niet getoetst, noch overleg gepleegd met zijn opdrachtgevers over het gebruik van de gecorrigeerde balans versus de ongecorrigeerde balans. Dit mocht de financiële holding redelijkerwijs wel van het accountantskantoor verwachten. De accountant heeft zijn opdrachtgever daardoor immers de mogelijkheid ontnomen om af te zien van de fusie bij wetenschap over de onjuiste gecorrigeerde balans die door de verkoper was aangeleverd. Gelet op het voorgaande is het hof van oordeel dat de accountant zijn zorgplicht heeft geschonden en dat hij in privé, dus naast het accountantskantoor, aansprakelijk is voor de schade.

Het gebeurt niet zelden dat de accountant die in het kader van een fusie of overname een inbrengverklaring of waardebepaling heeft afgegeven, door de kopende partij wordt aangesproken indien er financiële problemen (zijn) ontstaan. Een accountant dient deze werkzaamheden zorgvuldig uit te voeren, waarbij hij in ieder geval rekening houdt met de door het hof relevant geachte punten. In dit geval werd de accountant naast het accountantskantoor aansprakelijk gehouden. Dat maakt een civiele procedure nog ingrijpender voor de accountant zelf. Voor de dekking onder de aansprakelijkheidsverzekering maakt dat echter geen verschil; zowel de accountant als het accountantskantoor vallen onder de dekking.