Architecten / Ingenieurs

Aansprakelijkheidsbeperking voor werkzaamheden van voorganger door goed contractmanagement en invulling van de waarschuwingsplicht

Raad van Arbitrage voor de bouw 23 november 2015
35.027

Uit deze uitspraak blijkt dat in de bouwwereld risico’s kleven aan het voortzetten van andermans werkzaamheden. Fouten die reeds in het werk zitten, kunnen leiden tot aansprakelijkheid van degene die de werkzaamheden voortzet. Om deze risico’s te beperken is het raadzaam de aansprakelijkheid voor fouten van derden uitdrukkelijk contractueel met opdrachtgever uit te sluiten. Daarnaast worden de risico’s beperkt door tijdig melding te maken van ontdekte fouten, zodat men voldoet aan de geldende waarschuwingsplicht.

Een aannemer wordt ingeschakeld voor de afbouw van een nieuwbouwwoning, waaraan al voorgaande aannemers hadden gewerkt. De opdrachtgevers spreken de laatste aannemer aan vanwege gebreken aan de woning in aanbouw. De aannemer is echter niet aansprakelijk voor de gebreken die hij niet heeft veroorzaakt, tenzij hij een waarschuwingsplicht heeft geschonden.
 
De casus was als volgt. Twee personen laten een nieuwbouwwoning bouwen. De eerste aannemer gaat failliet nadat hij het casco heeft gebouwd. Vervolgens wordt een tweede aannemer ingeschakeld, maar ook deze staakt voortijdig zijn werkzaamheden. Tot slot hebben de opdrachtgevers de in deze zaak betrokken aannemer op regiebasis ingeschakeld. In de offerte was vastgelegd dat de aannemer niet verantwoordelijk was voor al uitgevoerde werkzaamheden van derden, en dat eventuele fouten in de constructie en overige details die nog afgerond moesten worden niet voor risico en rekening van de aannemer kwamen. Het afbouwen betrof kortom dus doorbouwen op het al door derden gerealiseerde werk. Wel werd daarnaast bepaald dat de aannemer nadien ontdekte (constructie)fouten of schades zo snel mogelijk aan de opdrachtgevers zou melden om hierover te overleggen.
 
Uiteindelijk constateren de opdrachtgevers meerdere gebreken aan de woning in aanbouw, waarop zij de overeenkomst met de aannemer ontbinden en hem aansprakelijk houden voor de herstelkosten. In het vonnis stelt de arbiter voorop dat de aannemer de aansprakelijkheid voor fouten van derden uitdrukkelijk heeft uitgesloten en dat de overeenkomst uitdrukkelijk zag op het afbouwen van wat door derden is gebouwd. De arbiter oordeelt daarom dat voor zover sprake mocht zijn van door derden veroorzaakte gebreken de aannemer niet aansprakelijk is, tenzij de aannemer ter zake daarvan een waarschuwingsplicht heeft geschonden. De arbiter gaat op basis van deze uitgangspunten de gestelde gebreken één voor één langs, en oordeelt dat er meerdere gebreken zijn die door derden zijn veroorzaakt, en dat van een schending van een onderzoeks- of waarschuwingsplicht van de aannemer geen sprake was. De aannemer is daarom alleen aansprakelijk voor eigen gebreken en fouten.
 
Bij het overnemen van andermans werk loont het derhalve om zorgvuldig om te gaan met het contractmanagement. Deze uitspraak laat zien dat de aansprakelijkheidsrisico’s voor fouten van anderen te beperken zijn door uitdrukkelijk aansprakelijkheidsbeperkingen op te nemen, en de opdracht uitdrukkelijk te beperken tot bepaalde werkzaamheden/verplichtingen.
Tevens dient de opdrachtgever blijvend te worden geïnformeerd aangaande andermans eventuele ontwerpfouten of uitvoeringsfouten.